Fin şirketleri Türk çelik endüstrisinin
karbonsuzlaştırılması için iş birliği yapmaya hazır

Finlandiya'nın hedefi 2035 yılına kadar karbon nötr hale gelmektir ve ülke, küresel olarak inovasyonları ve uzun vadeli iş fırsatlarını artırarak sıfır karbonlu bir geleceğe giden yolda öncülük etmektedir. Finlandiya, 1990'larda dünyada karbon vergisini başlatan ilk ülke olmuştur. Bu, Finlandiya sanayi sektörlerini düşük karbonlu çözümler aramaya itmiştir. Dünyanın ilk döngüsel ekonomi yol haritasını oluşturmanın yanı sıra, 14 Fin endüstrisi kendi düşük karbonlu endüstri yol haritalarını tanıtmıştır.
Fin işletmeleri, çeşitli endüstrilerde kanıtlanmış dekarbonizasyon çözümleri sağlamada uzun süredir öncü olmuştur. Sektör ne olursa olsun, Fin şirketleri enerji verimliliği sağlayan ve doğal kaynakları koruyan verimli, yenilikçi ve son derece teknolojik çözümleriyle tanınmaktadır. Enerji açısından verimli süreçler, birinci sınıf yenilikler, en son teknolojiler ve genel dijitalleşmedeki yeterlilik, Finlandiya'yı endüstrileri karbondan arındırmaya yönelik dönüşümün merkezine koymaktadır.
Bu alanda Türk çelik endüstrisinin karbondan arındırılma yolculuğuna eşlik edebilecek firma ve araştırma kurumlarından bazı örnekler şu şekildedir:
Coolbrook:
Coolbrook, büyük endüstriyel sektörlerin karbonunu azaltma misyonuna sahip dönüşümsel bir teknoloji şirketidir. Devrim niteliğindeki elektrikli ısıtma teknolojisi, yıllık endüstriyel CO2 emisyonlarının 2,4 milyar tonunu (%30) azaltma potansiyeline sahiptir. Teknoloji, 1.700 °C'ye kadar sıcaklıklara ulaşabilir ve tüm büyük endüstriyel sektörlerde fosil yakıtların yakılmasının yerini alabilir.
RotoDynamic Technology, çelik üreticilerinin fosil yakıt tüketimini ve çelik tonu başına maliyetini büyük ölçekte hızla azaltmasını sağlarken, aynı zamanda süreç verimliliğini de artırmaktadır. Teknoloji, hem yeni hem de mevcut çelik üretim tesislerine sorunsuz bir şekilde entegre edilebilir,  çelik üretiminin çeşitli aşamalarında uygulanabilir ve yüksek fırından doğrudan demir indirgemeye kadar farklı çelik üretim süreçleriyle uyumluluk sunar.

Daha fazla bilgi için https://coolbrook.com/

Metso Metals:
Pilot eritme fırını, doğrudan indirgenmiş demir (DRI) eritme için tasarlanmıştır ve büyük endüstriyel ölçekli Metso Outotec® DRI Eritme Fırını'nın ekipman ve proses özelliklerini göstermektedir.Pori, Finlandiya'daki Metso Araştırma Merkezi'nde bulunan dairesel AC ve DC elektrik fırınlarıyla birlikte müşterilere hizmet vermektedir.
DRI özellikleri demir cevheri gövdesine ve kullanılan doğrudan indirgeme teknolojisine göre değiştiğinden, endüstriyel ölçekli yatırımdan önce pilot testler yapmak simülasyon verilerini doğrulamak ve müşteri projesinin uygulanabilirliğini doğrulamak için çok faydalıdır. Farklılıklar örneğin DRI demir içeriğinde, katışıklık içeriğinde, metalizasyon oranında ve karbon içeriğinde görülebilir.
DRI pilot eritme fırını, hat konfigürasyonunda üç elektroda sahiptir. Saatte ~1 tonluk bir ölçekte DRI eritme gösterimine olanak tanıyan 2,5 MVA trafo ile donatılmıştır. Tipik bir haftalık test projesi için yaklaşık 50 ton test malzemesi gerekir.
Yeni DRI Eritme fırını 2025'in 1. çeyreğinde başarıyla devreye alınmıştır. Metso, mühendislik, tedarik ve inşaat projesini 12 ayda Pori Finlandiya'da başarıyla yürütmüştür. Tesis, geliştirme çalışmaları ve müşteri projeleri için kullanılacaktır.

Daha fazla bilgi için https://www.metso.com/

Oulu Üniversitesi:
Karbon Nötr Metallere Doğru 2 (TOCANEM 2) projesi, Finlandiya'da karbon nötr metal üretimine ulaşmayı ve karbon nötr metal üretimiyle ilgili süreç yeniliklerinde küresel liderlik kurmayı hedeflemektedir. TOCANEM 2 projesi 1) yeni az-CO2 ve CO2-içermeyen süreçlere ve işletme uygulamalarına ve 2) süreç entegrasyonu ve yan akımların işlenmesi yoluyla metal üretiminin enerji ve malzeme verimliliğini iyileştirme araçlarına odaklanmaktadır. Proje, Fin metal üreticileri, ham madde tedarikçileri ve çelik ve metal ürünlerinin üreticileri arasındaki yakın işbirliği üzerine kuruludur.
Oulu Üniversitesi'nin temel hedefleri şunlardır: 1) özellikle ferrokrom üretiminde indirgeme süreçlerinde karbonun yerini hidrojenin almasının sağlanması, 2) indirgeme süreçlerini takiben eritme atölyesi süreçlerinin malzeme ve enerji verimliliğinin artırılması için yeni modelleme ve izleme yöntemlerinin uygulanması, 3) malzeme israfını, ısıtma için fosil yakıtların kullanımını ve dekapaj çözümlerinin çevresel ayak izini azaltmak için haddeleme, tavlama ve dekapaj süreçlerinin geliştirilmesi ve 4) yan ürünlerden metallerin ayrılması ve yan ürünlerin geri dönüştürülerek sürece geri kazandırılabilmesi için işlenmesi.
Fosil Yakıtsız Çeliklere Doğru 2 (FFS2) projesi, Finlandiya'da fosil yakıtsız çelik üretimine geçişi destekleyen akademik araştırmalar yürütmektedir. Son iki yıl içinde, H2-DRI üretimi, elektrik ark ocaklarında (EAF) cüruf köpürtme, kireç oluşumu, EAF cürufu karakterizasyonu ve kullanımı ve sıcak haddeleme gibi birçok önemli konuda önemli adımlar atılmış ve Oulu Üniversitesi'nde umut verici ve hatta mükemmel sonuçlar elde edilmiştir. Oulu Üniversitesi araştırmalarının bir parçası olarak, FFS2 projesinde de H2-DRI'nin erime davranışı, EAF'de biyokarbon alaşımlama, sürekli ince levha dökümü ve EAF cürufunun modifikasyonu gibi yeni açılımlar tanıtılmaktadır.
Oulu Üniversitesi, düşük karbonlu çelik üretimindeki araştırmalarını, yüksek fırın, elektrik ark ocağı ve yeniden ısıtma fırınlarında indirgeyici madde ve enerji kaynağı olarak hidrojen kullanımını içerecek şekilde genişletmeyi amaçlamaktadır. Fin ve Türk metalurji toplulukları arasındaki iş birliğini teşvik etmek için araştırmacı değişimleri, ortak yayınlar ve proje iş birliği yoluyla uluslararası toplulukta bağlantılar kurulması öngörülmektedir.

Daha fazla bilgi için https://www.oulu.fi/en

SSAB:
SSAB, piyasaya fosilsiz çelik sunan ilk şirket olmayı ve kendi operasyonlarından kaynaklanan karbondioksit emisyonlarını büyük ölçüde ortadan kaldırmayı hedeflemektedir. Şirketin Nordic fabrikaları dünyadaki en CO2 verimli fabrikalar arasında yer almaktadır ancak bu yeterli değildir. Şirket, LKAB ve Vattenfall ile ortaklaşa HYBRIT® teknolojisini geliştirmiştir;  HYBRIT® teknolojisi, kömür kullanmak yerine geleneksel yüksek fırınları hidrojenle indirgenmiş  sünger demir ile değiştirerek CO2 yerine yalnızca su yaymaktadır. SSAB, 2021'de bir kavram kanıtı olarak dünyanın ilk fosilsiz sağlamıştır. 2023'te SSAB Zero™ Çelik’i piyasaya sürerek, SSAB'nin sürdürülebilir ürünleri üretimdeki fosil CO2 emisyonlarını önemli ölçüde azaltmakta ve fosilsiz bir değer zinciri oluşturmaya doğru önemli bir adım atmaktadır.
SSAB, çelik endüstrisindeki konumunu güçlendirerek fosilsiz dönüşümünde bir sonraki adımı atmaktadır. Yolculuk, SSAB Zero™ Çelik ve SSAB Fossil-free™ Çelik dahil olmak üzere karbondan arındırılmış çelik üreten ilk Nordik üretim tesisi olmaya hazırlanan Oxelösund'un dönüşümüyle başlamıştır. Bu dönüşüm, Luleå'da birinci sınıf çelik üretimini yeni bir döneme taşıyan son teknoloji bir mini fabrikanın inşasıyla devam etmektedir. 2026'ya kadar Oxelösund’un tamamen dönüştürülmesi ve ardından 2028'de Luleå mini fabrikasının devreye alınması ve ertesi yıl tam kapasiteye ulaşması beklenmektedir.

Daha fazla bilgi için https://www.ssab.com/en

Treon:
Treon, işletmelerin Treon Connect aracılığıyla fiziksel operasyonlarını geliştirmelerine yardımcı olan önde gelen bir Nesnelerin İnterneti (IoT) teknoloji şirketidir.
Treon Connect platformu, fiziksel ölçüm noktaları aracılığıyla gerçek zamanlı verileri yakalayarak, verileri hem kablosuz hem de kablolu teknolojileri destekleyen ağlar aracılığıyla aktararak, bu verileri işleyip entegre ederek, iş akışlarını optimize ederek ve akıllı veri yönetimini etkinleştirerek ve etkili karar alma ve performans izleme için hazır çözümler sunan uygulamalar sağlayarak endüstrilerdeki işletmelerin bakım maliyetlerini azaltmasını, varlık ömrünü uzatmasını, ekipman çalışma süresini artırmasını ve güvenliği iyileştirmesini sağlamaktadır.
Treon, Durum İzleme ve Filo Yönetimi çözümleri sunmaktadır ve Fluke, Schaeffler, AWS, Valmet, Timken gibi küresel liderler tarafından güvenilmekte ve desteklenmektedir.

Daha fazla bilgi için https://treon.fi/

VTT:
VTT, bir Fin devlet kurumu olarak Avrupa'nın önde gelen  araştırma kurumlarından biridir. VTT, şirketler ve toplum için vizyon sahibi bir araştırma ve inovasyon ortağıdır.
İklim değişikliğinin azaltılması tüm sektörlerde hızlı eylem gerektirmektedir.  VTT olarak, müşterilerimizle birlikte temiz enerji sistemine geçişi ve fosil ekonomisinden ileriye doğru adım atmayı teşvik etmekteyiz.
Sektör entegrasyonu, enerjiyi daha sürdürülebilir bir şekilde üretmeyi, dönüştürmeyi ve tüketmeyi mümkün kılmaktadır. Çelik endüstrisindeki değişim tüm sistemi ilgilendirmektedir ve uygulanması tek başına bireysel aktörler tarafından gerçekleştirilemez. VTT'de yeni iş birliği modellerine ihtiyaç duyulduğuna inanıyoruz.

Daha fazla bilgi için https://www.vttresearch.com/en

İŞ BİRLİĞİ ÇAĞRISI
Ankara’daki Finlandiya Büyükelçiliği’nde Ticaret Ataşesi olarak görev yapan Joona Selin, “Avrupa Yeşil Mutabakatı dahilinde uygulanacak olan Sınırda Karbon Mekanizması, üretiminin %40'ından fazlasını AB pazarına ihraç eden Türk imalat endüstrilerini etkileyecektir.  İlgili düzenlemelerden ilk etapta çimento, demir çelik, alüminyum ve gübre sanayilerinin; daha sonra da kimya, tekstil ve kağıt gibi diğer enerji-yoğun sektörlerinin etkilenmesi beklenmektedir. Bu da Türk ağır sanayinin karbon ayak izini azaltacak teknolojileri ve teknik bilgiyi aradığı anlamına gelmektedir.  Finlandiya’nın halihazırda bu alanlarda var olan çözümleri, iki ülke arasındaki iş birliğinin gelişmesine katkıda bulunacaktır” şeklinde açıklamada bulundu.
Finlandiya Ekonomi ve İstihdam Bakanlığı’na bağlı, inovasyon finansmanı ve ticaret, seyahat ve yatırım teşviği için çalışan bir Fin devlet kuruluşu olan Business Finland’ın Türkiye ofisinde enerji, temiz teknolojiler ve imalat sektörlerinden sorumlu Kıdemli Danışman          Pelin Gökçek Adıyaman, “Team Finland olarak 2022 yılından beri Türkiye ve Finlandiya arasında çelik başta olmak üzere farklı sektörlerin karbonsuzlaştırılmasına yönelik iş birlikleri kurulması üzerinde çeşitli aktivitelerde bulunmaktayız. 2024 – 2025 seneleri için ise Business Finland bünyesinde özellikle Türk çelik sektörünün dekarbonizasyonuna odaklanmış özel bir İhracat Artırma programımız bulunmaktadır ve bu program sayesinde Türk ve Fin şirketlerinin daha yoğun bir şekilde birlikte çalışacaklarına inanmaktayız. Finlandiya açısından bakıldığında, demir-çelik sektörünün aradığı ileri inovasyona, AR-GE ve yeni teknolojilere sahibiz. Yaklaşımımız, karbondan arınma yolculuğunda Fin-Türk sanayi işbirliği olarak birlikte çalışmaktır” diye ekledi.